به نقل از «خبرآنلاین»

چرا تندروها از ظریف می ترسند؟ / برخی برای حضور احتمالی او نگرانند/ شرایط کشور احتیاج به گفت و گو بین همه نخبگان دارد

تاریخ انتشار: ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۲۵۵۰۸

حسام‌الدین اسلاملو: بازگشت دوباره ظریف به عرصه مباحث سیاست خارجی هرچند با واکنش‌های موافق و مخالف و گاه تند زیادی روبرو شد، اما دست کم نشان داد که او حتی بدون اشغال یک جایگاه و پست سیاسی نیز ، همچنان پایگاه اجتماعی دارد و تاثیرگذار است. در روزهای گذشته وزیر سابق امور خارجه ایران باب گفت‌وگویی ملی را باز کرده تا ثابت کند تجربه را تجربه کردن خطاست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به نظر می‌رسد ظریف امیدوار است که شاید با نشان دادن راه اشتباه گذشته بتواند خطرات تندروی‌ها و خسارت‌های ناشی از آن را برای ایران امروز و فردا گوشزد کند. اما میزان تاثیر ظریف بر دو بخش تقابلی رادیکال شده‌ در ایران امروز چقدر است؟ آیا او می‌تواند پلی برای ترمیم شکاف دولت و ملت در ایران شود و هر دو سو را به گفت‌وگو بخواند و امید به رفورم را برای عبور از بحران، دوباره در دل‌ها زنده کند؟ «خبرآنلاین» به همین بهانه به سراغ صباح زنگنه رفته است تا تحلیل این کارشناس روابط خارجی را درباره انگیزه‌های احتمالی ظریف بشنود.

به نظر شما آیا آقای ظریف این روزها برای خود نقش کنشگری مرزی را قائل شده و قصد دارد مطالبات پایین‌دست و محدودیت‌های بالادست را به هر دو طرف گوشزد کرده و به عنوان یک میانجی میانه‌روی را ترویج کند؟

شرایط کشور احتیاج به گفت و گو بین همه نخبگان کشور دارد به ویژه کسانی که تجربه کنشگری داشته‌اند. امکان بیان مواضع کمک می‌کند اندیشمندان بتوانند نظر و تحلیل‌شان را بدهند. به‌جای اینکه حالتی از آرامش اجباری و سکوت بی‌تاثیر داشته باشند. حوزه عمومی به یکسری تجزیه و تحلیل همه تجربه‌ها نیاز دارد . حرکت ظریف می‌تواند شروعی باشد بر این مسیر که بقیه اندیشمندان و کسانی که مسئولیتی داشته‌اند و تجربه اندوخته‌اند و سال‌های طولانی مورد حمایت رهبری هم بوده‌اند امکان به اشتراک گذاشتن تجربه‌های خود را با دیگران پیدا کنند. فقط باید فضا باز باشد و همه بتوانند اظهار نظر و تحلیل بکنند. داشتن تحلیل کمک می‌کند راه کنونی و آینده را بهتر تشخیص بدهیم و بدون داشتن تحلیل و چشم‌انداز روشن، اعمال ما تیری در تاریکی انداختن خواهد بود.

ظریف با نگاهی به دوران معاصر و خطاهای امروزمان، ترکمنچای را در تاریخ گذشته مثال زد تا بگوید این عهدنامه مذکور محصول ارزیابی اشتباه خود ما بود. اما چرا طیف‌های تندور تلاش دارند اصل حرف آقای ظریف را نشنوند و با گفتن اینکه او قصد توجیه ترکمنچای را داشته، غوغا کنند؟

روحیه‌های افراد متفاوت است. برخی موفقیت خودشان را در کوبیدن دیگران می‌دانند و به جای اینکه چشم‌انداز خودشان را بیان بکنند و توضیح بدهند که به کجا می‌خواهند برسند و چه طرحی و چه برنامه‌ای دارند و چه کار برای آن باید بکنند، به ساکت کردن دیگران متوسل می‌شوند. این رویه رویه‌ی مناسبی نبوده و به صلاح کشور هم نیست.

به نظر شما آقای ظریف دارد خط میانه‌روی را در بخشی از دو بدنه قدرت و هم جامعه دوباره تقویت می‌کند تا از دریایی مواج تندروی و عواقب خطرناکش هشدار بدهد؟

ظریف به عنوان یک کنشگر بوده و هست. هیچ وقت به فکر تصاحب جایگاه و موقعیت نبوده. روش ناجوانمردانه برای زدن ظریف به کار می‌برند چون برای حضور احتمالی ظریف نگرانی دارند. اما نگران نباشند. ظریف قصد ندارد به قدرت برگردد. اظهارنظرهای ظریف بیشتر جنبه انتقال تجربه‌هاست. دیگران نباید ترس و واهمه‌ای داشته باشند که او قصد تصاحب جایگاهی را دارد. خاطرمان هست که در آستانه‌ی انتخابات گذشته حمله‌هایی خیلی خشن‌تر و غیرانسانی‌تر و تندتر علیه ظریف و علیه چند شخص دیگر انجام می‌گرفت. تا روزی رسید که آقای ظریف اعلام کرد و قسم خورد من قصد نامزدی برای ریاست جمهوری ندارم و نمی‌خواهم وارد این عرصه بشوم. وقتی که این را اعلام کرد و قسم خورد فضاسازی‌ها هم متوقف شد.

اشاره‌ی اخیر آقای ظریف به غلبه نگاه غیرواقع‌بینانه و ناآشنا به موازنه قدرت جهانی که فضا را برای تندروی در سیاست خارجی ایران در دوران معاصر فراهم کرد و منجر به تحمیل عهدنامه‌های زیانباری به ایران شد، در خودش چه پیامی را برای امروز ما دارد؟

ارزیابی و برداشت افراد متفاوت است. اگر همان عهدنامه ترکمنچای نوشته نشده بود، امروز تبریز و زنجان را هم نداشتیم و از دست رفته بود. محاسبات باید همراه با داشتن چشم‌انداز باشد. داشتن طرح و برنامه و نقشه راه و ارزیابی ظرفیت‌ها ضرورت دارد. باید خارج از فضای درگیری‌های سیاسی و جناحی به ارزیابی حوادث پرداخت و به فکر آینده بود. اگر از حوادث گذشته تحلیل‌های مختلف و متضادی داشته باشیم، همچنان در خواهیم ماند. باید به مردم امید داد. به متفکران فرصت داد تا آرا بتواند مطرح بشود و تضارب آرا صحیح و درستی حاصل بشود. بدون گفت و گوی ملی در درون کشور و بین مردم و نخبگان کشور همچنان شاهد بروز احساسات و تفوق و تسلط احساسات کور خواهیم بود.

بیشتر بخوانید:

فعال رسانه‌ای اصولگرا: کلاب هاوس ظریف، «آموزنده و قابل تقدیر» است / دوستان جبهه اصولگرایی «نمونه مشابهی» ندارند مرهمی بر زخم حسرت این روزها / ظریف، هنوز در «قد و قواره یک دولتمرد» روزنامه جوان: آقای ظریف! قصد «تمسخر فلسفه مقاومت» دارید! ببینید | علی جنتی روی آنتن زنده: استنباط شخصی‌ام این است که امام(ره) اعتقادی به حجاب اجباری نداشتند / وضعیت امروز جامعه نتیجه تندروی‌هاست! ببینید | افشاگری مهم جواد ظریف از اقدامات عجیب جلیلی در مذاکرات هسته‌ای منازعه «غم‌انگیز» علیه «بدیهیات» / حمله به ظریف در پی گفتن «اندازه گلیمت، پایت را دراز کن»

۲۱۶۲۱۱

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1774984

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: محمدجواد ظریف ایران آقای ظریف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۲۵۵۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

روایت ظریف از دلایل موافقت آمریکا و مخالفت اعراب و اسرائیل با برجام

آفتاب‌‌نیوز :

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه پیشین ایران در سلسله نشست‌های چهلمین سال تاسیس انتشارات اطلاعات و در نشست اول آن با عنوان «ژئوپلیتیک خلیج‌فارس» به سخنرانی پرداخت که مهمترین اظهارات او به نقل از جماران به شرح زیر است:

دنیا گرفتار چالش شناختی است.

خطا‌هایی که بعضا صورت می‌گیرد به دلیل شناخت و ادراک نادرست است.

دوستان ما در جنوب خلیج فارس ادراک خود را اصلاح می‌کنند و ما در اصلاح این ادراک تا حدودی عقب هستیم.

هنوز این تفکر غلط خرید امنیت در این کشور‌های عربی وجود دارد البته ان‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که نمی‌توانند با وابستگی به یک قطب برای خود امنیت تامین کنند.

کویت قبل از اینکه به کشتی‌های خود پرچم امریکا بزنند پرچم شوروی را نصب کرده بودند

این کشور‌ها این مشکل ادراکی را کماکان دارند که باید امنیت را خرید و نخستین آن‌ها صدام بود. آن‌ها تلاش کردند امنیت را با کمک صدام بخرند. 

یکی از رهبران کشور‌های حاشیه خلیج فارس شخصا به آقای روحانی گفتند که ما ۷۵ میلیارد دلار به صدام پرداخت کردیم. 

زمانی که ایران قطعنامه ۵۹۸ را پذیرفت و طارق عزیز گفت تا مذاکره صورت نگیرد، آتش بس صورت نمی‌گیرد، دبیرکل وقت سازمان ملل به وزیرخارجه وقت دولت ریگان زنگ زد و او به دبیرکل جواب داد که ما در مهرماه که به نیویورک بیاییم با شما در این باره گفتگو خواهیم کرد. می‌دانید که تاریخ را نمی‌توان فراموش کرد. وقتی این شرایط پیش امد دبیرکل به پادشاه وقت سعودی زنگ زد و ملک فهد در تماس با صدام، او را به پذیرش آتش بس متقاعد کرد. پادشاه وقت به صدام می‌گوید: «غرور ایرانی را زیر پا نگذار.» عربستان در ان زمان این فهم را داشت که نمی‌تواند کاملا به صدام اعتماد و تکیه کند، اما در عمل متفاوت هم عمل می‌کرد. 

وقتی سیاست خرید امنیت از عراق شکست خورد، این کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس برای خرید امنیت به سراغ شوروی و امریکا رفتند. 

همین کشور‌ها امروز برای خرید امنیت به سراغ اسراییل رفتند و متوجه نیستند که اسراییل در تاریخ خود از هیچکس حمایت نکرده و حتی به امریکایی‌ها در مذاکرات آزادی گروگان‌ها لگد زده اند. اسراییل در تاریخ تقلبی خود به هیچکس رحم نکرد. این اشتباه شناختی کنار نرفته است.

زمانی که آرامکو را تیر غیب زد، سعودی‌ها انتظار حمایت از آمریکا داشتند و حالا هم به دنبال خرید امنیت از اسراییل هستند

اشتباه ادراکی دوم ما و اعراب این است که فکر می‌کنیم امریکا به دنبال گسترش حضور خود در منطقه است، اما امریکا به انتقال حضور و نفوذ به خارج از این منطقه است. 

امریکا دیگر قدر قدرت نیست. ما قدرت بزرگ داریم، اما هژمون نداریم. در جهان امروز دیگر قطب نخواهیم داشت، اما یکی از دلایل موافقت آمریکا با برجام، کاستن از حضور خود در منطقه بود. اعراب منطقه و اسراییل به همین دلیل با برجام مخالف بودند که نمی‌خواستند شاهد کاهش حضور آمریکا در منطقه باشند. 

امریکا در حال برون سپاری تامین امنیت به اسراییل است و کشور‌های عربی منطقه که به دنبال عادی سازی رابطه با اسراییل هستند باید بدانند که دیر یا زود قربانی تامین منافع اسراییل خواهند شد

اشتباه ادراکی سوم که به ما هم بازمی گردد این است که اگر با چیزی مخالفت کردیم و، چون خود را مرکز مشروعیت عالم می‌دانیم اگر به چیزی مشروعیت ندهیم جنبه اجرایی و عملیاتی پیدا نمی‌کند. در کاسپین این اشتباه را مرتکب شدیم و در مذاکرات شرکت نکردیم و بستر دریا را در غیاب ما تقسیم کردند. 

عدم حضور به معنای عدم شکل گیری از ترتیبات امنیتی خلیج فارس نیست بلکه به معنای عدم تامین منافع شما است. مگر جلوی طالبان را توانستیم بگیریم؟ خیر؛ از روند مذاکره حذف شدیم. همین قاعده درباره مسیر‌های مواصلاتی هم هست که از این مسیر‌ها دور ماندیم و بعضا حذف هم شدیم. 

در دنیای کنونی هم امریکا نمی‌تواند با وتو در شورای امنیت، مانع از قدرت مقاومت مردم غزه شود. جنگ اسراییل با مردم غزه هفت ماه است که ادامه پیدا کرده، اما جنگ اسراییل با کشور‌های عربی شش روزه تغییر کرده است. آمریکا نمی‌تواند تصمیم گیری‌ها را وتو کند و این را دنیا و مردم و افکار عمومی این را ثابت کرده اند.

دو مبنای بازدارندگی، نصر خدا و قدرت مردم هستند. 

مهم‌ترین کاری که می‌توانستیم پس از جنگ غزه بکنیم این بود که پیشنهاد توافق منع تجاوز به کشور‌های منطقه داده و کنش ایران هراسی را نابود کنیم

تصویر ترسناک ساختن از ایران، هدف اسراییل است و ما هم نباید در این تله بیفتیم. 

این اشتباه ادراکی ما که خیال می‌کنیم اگر در روندی شرکت نکنیم شکل نمی‌گیرد اشتباه است. تصور نکنیم اگر fatf را نپذیرفتیم تنبیه نمی‌شویم و با تبعات ان روبه رو نمی‌شویم

دنیای امروز هرروز در حال تغییر است و ما هم هرروز باید فکر خود را نو کرده و تفکر جهان دو قطبی را کنار بگذاریم و واقعیت‌ها را ببینیم

بسیاری از انگاره‌های ما درباره نظم جهانی و حتی مردم خودمان غلط است

همسایه‌ها برای ما فرصت هستند. 

مردم برای ما فرصت هستند نه تهدید. به فرصت، امکان بالندگی بدهیم

منبع: سایت انتخاب